نشر آوای حقوق - فایل صوتی حقوقی- بسته آموزش حقوق-بسته وکالت

مقدمه .......................................................................................................................................................................................................1

الف- بیان مساله........................................................................................................................................................................................1

ب- ضرورت انجام تحقیق.......................................................................................................................................................................2

ج- اهداف پژوهش....................................................................................................................................................................................3

د- نوع و روش تحقیق.............................................................................................................................................................................3

ه- پرسش های اصلی و فرعی...............................................................................................................................................................4

ی- ساماندهی تحقیق..............................................................................................................................................................................4

فصل اول- ویژگیهای قراردادهای اداری...............................................................................................................................................6

مبحث نخست- مبانی و مفاهیم کلی...................................................................................................................................................6

گفتارنخست- مفهوم قرارداد...................................................................................................................................................................6

الف- تعریف قرارداد در حقوق خصوصی...............................................................................................................................................6

ب- تمایزقرارداد از واقعه حقوقی...........................................................................................................................................................7

ج- تمایزقرارداد از ایقاع...........................................................................................................................................................................7

د- اقسام عقد در قانون مدنی.................................................................................................................................................................8

ه- قراردادهای عادی و الحاقی................................................................................................................................................................9

گفتاردوم- تحول درمفهوم وقلمروی قرارداد....................................................................................................................................10

الف- تخصص درقراردادهاوپیدایش قرارداد اداری...........................................................................................................................10

ب- جایگاه قرارداداداری درتقسیم بندی عقود................................................................................................................................10

ج- وجوه تشابه قرارداداداری وقراردادالحاقی....................................................................................................................................11

مبحث دوم- ‌قراردادهای اداری............................................................................................................................................................12

گفتارنخست- ‌تعریف و تحول تاریخی‌ قرارداداداری........................................................................................................................12

گفتاردوم- ‌مفهوم قرارداد اداری..........................................................................................................................................................12

الف‌- مفهوم عام قرارداد اداری.............................................................................................................................................................13

ب‌- مفهوم خاص قرارداد اداری...........................................................................................................................................................13

گفتارسوم- ‌مشخصات قراردادهای اداری..........................................................................................................................................13

الف‌- وجودیک دستگاه عمومی‌ یا دولتی در یک طرف قرارداد....................................................................................................13

ب‌- انجام یک امر عمومی بعنوان موضوع قرارداد............................................................................................................................14

ج‌- حاکمیت قواعد خاص بر قرارداد..................................................................................................................................................14

د‌- قراردادهای اداری و قراردادهای خصوصی اداره.........................................................................................................................15

گفتار چهارم‌-اصول حکم بر قراردادهای اداری................................................................................................................................15

الف‌- اصل حاکمیت قانون....................................................................................................................................................................15

ب‌- اصل تشریفاتی بودن قرارداد........................................................................................................................................................16

ج- ‌اصل تامین منافع عمومی..............................................................................................................................................................16

د‌-اصل برتری اراده طرف دولتی.........................................................................................................................................................17

مبحث سوم- انواع قراردادهای اداری.................................................................................................................................................17

گفتارنخست- ‌قراردادهای مربوط به استفاده از نیروهای انسانی..................................................................................................‌18

الف‌- قرارداد استخدام............................................................................................................................................................................18

1 -استخدام پیمانی..............................................................................................................................................................................18

2- قراردادخریدخدمت........................................................................................................................................................................19

۳ -استخدام روزمزد.............................................................................................................................................................................19

ب‌- قرارداد ارائه یک خدمت عمومی.................................................................................................................................................‌19

1- قرارداد مربوط به ارائه خدمات مخابراتی وپستی.....................................................................................................................19

2- قراردادهای خدمات حراست........................................................................................................................................................20

3 -قراردادهای مربوط به حفظ و نگهداری فضای سبز................................................................................................................20

4- قراردادهای مربوط به ارائه یا مدیریت حمل و نقل عمومی...................................................................................................‌20

گفتار دوم- ‌قراردادهای ایجاد تاسیسات و بناهای عمومی‌ یا بهره‌‌برداری از ثروتهای ملی.....................................................21

الف- ‌قرارداد امتیاز.................................................................................................................................................................................21

ب‌- قرارداد مربوط به معادن................................................................................................................................................................21

1- قرارداد اکتشاف...............................................................................................................................................................................21

۲- قرارداد استخراج و فروش..............................................................................................................................................................22

ج‌- قراردادهای نفتی..............................................................................................................................................................................‌22

۱- قرارداد امتیاز نفتی.........................................................................................................................................................................‌22

۲- قرارداد مشارکت در تولید.............................................................................................................................................................23

۳- قرارداد مشارکت در سرما‌یه گذاری............................................................................................................................................23

۴- قرارداد بیع متقابل (قرارداد باز خرید محصول).......................................................................................................................23

د- ‌قراردادهای پیمانکاری(مقاطعه)....................................................................................................................................................23

مبحث چهارم- ‌تشریفات انعقاد قرارداد اداری..................................................................................................................................24

گفتار اول- ‌تشریفات مزایده (شیوه فروش کالا و خدمات دولتی)...............................................................................................24

گفتار دوم‌-تشریفات مناقصه(شیوه تهیه کالا و خدمات در دستگاه‌های دولتی)......................................................................25

الف‌- تشریفات مربوط به انتخاب طرف قرارداد................................................................................................................................25

۱- طبقه بندی معاملات......................................................................................................................................................................25

۱(معاملات کوچک(جزئی)................................................................................................................................................................26

2)معاملات متوسط.............................................................................................................................................................................26

۳(معاملات بزرگ (عمده)..................................................................................................................................................................26

۲- انواع مناقصه.....................................................................................................................................................................................27

۱(مناقصه یک مرحله‌ای و مناقصه دو مرحله‌ای...........................................................................................................................27

۲)مناقصه عمومی و مناقصه محدود................................................................................................................................................28

ب-تشریفات فراخوان مناقصه..............................................................................................................................................................28

1-تشریفات فراخوان در مناقصات عمومی......................................................................................................................................29

2-تشریفات فراخوان در مناقصات محدود.......................................................................................................................................30

۳- سپرده شرکت در مناقصه.............................................................................................................................................................31

ج‌- تشریفات برگزاری مناقصه.............................................................................................................................................................31

۱- تامین منابع مالی............................................................................................................................................................................31

۲- تعیین نوع مناقصه(مزایده)...........................................................................................................................................................31

۳- تهیه اسناد مناقصه(مزایده)..........................................................................................................................................................31

۴- ارزیابی کیفی‌ مناقصه گران..........................................................................................................................................................32

۵- فراخوان مناقصه(مزایده)...............................................................................................................................................................33

۶- ارزیابی پیشنهادها...........................................................................................................................................................................33

۷- تعیین برنده مناقصه و انعقاد قرارداد..........................................................................................................................................33

مبحث پنجم-‌حل اختلافات ناشی‌ از قراردادهای اداری.................................................................................................................33

گفتارنخست - مراجع غیرقضائی رسیدگی کننده به اختلافات....................................................................................................34

الف‌- مراجع پیش بینی‌ شده در شرایط عمومی پیمان.................................................................................................................34

1- سازمان برنامه و بودجه..................................................................................................................................................................34

۲- کارشناس مرضی الطرفین............................................................................................................................................................35

۳- شورای عالی‌ فنی............................................................................................................................................................................‌35

۴- نهاد داوری........................................................................................................................................................................................36

ب‌- هیاتهای رسیدگی به شکایات مربوط به مناقصه.....................................................................................................................37

۱- ترکیب هیات...................................................................................................................................................................................38

۲- وظایف هیات...................................................................................................................................................................................39

۳ -آیین رسیدگی.................................................................................................................................................................................40

گفتار دوم- ‌مراجع قضائی رسیدگی کننده به مناقصه...................................................................................................................41

فصل دوم- ‌جایگاه قواعد عمومی در قراردادهای اداری..................................................................................................................43

مبحث نخست-‌اصول کلی‌ حاکم بر قرارداد......................................................................................................................................43

گفتار نخست-اصل حاکمیت اراده......................................................................................................................................................43

گفتاردوم-اصل لزوم قراردادی.............................................................................................................................................................44

گفتارسوم- اصل نسبی‌ بودن قرارداد..................................................................................................................................................45

گفتارچهارم-اصول حاکم برقرارداد اداری..........................................................................................................................................46

الف-اصل حاکمیت قانون......................................................................................................................................................................46

ب-اصل تشریفاتی بودن.......................................................................................................................................................................46

ج-اصل تامین منافع عمومی...............................................................................................................................................................47

د-اصل برتری اراده طرف دولتی........................................................................................................................................................47

مبحث دوم‌- شرایط صحت قرارداد....................................................................................................................................................48

گفتارنخست- ‌شرایط عمومی‌ صحت قرارداد...................................................................................................................................48

الف- ‌قصد و رضای طرفین...................................................................................................................................................................49

ب‌- اهلیت طرفین..................................................................................................................................................................................49

ج‌- شرایط موضوع قرارداد....................................................................................................................................................................50

د‌- مشروعیت جهت قرارداد.................................................................................................................................................................51

گفتار دوم- ‌شرایط اختصاصی صحت در قراردادهای اداری..........................................................................................................51

الف‌- اجازه بودجه ای............................................................................................................................................................................51

ب‌- الزامات قانونی..................................................................................................................................................................................‌52

۱-اشخاص حقیقی................................................................................................................................................................................‌52

۱(الزامات قانون کار............................................................................................................................................................................52

۲)الزامات قانون نظام وظیفه.............................................................................................................................................................53

۳)الزامات قانون منع مداخله.............................................................................................................................................................54

۴(الزامات نظامهای خاص..................................................................................................................................................................54

۲-اشخاص حقوقی................................................................................................................................................................................54

۱(شرکتهای خصوصی داخلی...........................................................................................................................................................55

۲)شرکتهای خارجی...........................................................................................................................................................................55

۳)شرکتهای دولتی نهادهای عمومی‌ و شهرداریها.......................................................................................................................56

ج‌- رعایت تشریفات قانونی..................................................................................................................................................................‌56

۱-رعایت تشریفات برگزاری مناقصه و مزایده................................................................................................................................56

۲-رعایت شکل قرارداد........................................................................................................................................................................57

۳-تهیه و تنظیم شروط قانونی و شروط قراردادی.........................................................................................................................57

۴-اثر شروط قانونی و شروط قراردادی...........................................................................................................................................57

۵-ضمانت اجرای عدم رعایت تشریفات قانونی...............................................................................................................................‌58

مبحث سوم- ‌آثار قرارداد......................................................................................................................................................................58

گفتارنخست- آثار عمومی‌ قرارداد.......................................................................................................................................................59

الف‌- الزام آور بودن قرارداد..................................................................................................................................................................59

ب‌- نسبی‌ بودن اثر قرارداد...................................................................................................................................................................59

۱-استثنا بر اثر نسبی‌ بودن قرارداد...................................................................................................................................................60

۲-وضعیت خاص اثر نسبی‌ بودن در قراردادهای اداری.................................................................................................................60

گفتار دوم- آثار اختصاصی قرارداد اداری..........................................................................................................................................60

الف‌- تعهدات پیمانکار...........................................................................................................................................................................61

۱-اجرای قرارداد در موعد مقرر.........................................................................................................................................................61

۲-رعایت موازین فنی‌ و اجرای دستورات کارفرما..........................................................................................................................61

3-بیمه کردن اموال و وسایل مرتبط با موضوع قرارداد................................................................................................................62

4-تعهدات پیمانکار نسبت به اشخاص ثالث....................................................................................................................................62

ب‌- حقوق پیمانکار................................................................................................................................................................................63

۱-دریافت مبلغ مقرر در قرارداد........................................................................................................................................................63

۲-دریافت خسارت................................................................................................................................................................................64

ج-تعهدات کارفرما(اداره)......................................................................................................................................................................64

۱-تهیه مقدمات لازم جهت اجرای قرارداد......................................................................................................................................64

۲-پرداخت مبلغ مقرر در قرارداد.......................................................................................................................................................65

د‌- حقوق و اختیارت کارفرما(اداره)...................................................................................................................................................65

۱-اختیار نظارت بر نحوه اجرای قرارداد...........................................................................................................................................65

۲-اخذ تضمینات و اعمال آنها در صورت لزوم................................................................................................................................65

مبحث چهارم‌- عوامل موثر در اجرای تعهدات قراردادی...............................................................................................................66

گفتارنخست‌- عوامل عمومی موثر در اجرای تعهدات قراردادی...................................................................................................67

الف- ‌قوه قاهره........................................................................................................................................................................................67

ب-اثر قوه قاهره در اجرای تعهدات قراردادی...................................................................................................................................67

1-مواردی که ادامه کار ممکن باشد.................................................................................................................................................67

1)اثر قوه قاهره نسبت به مدت.........................................................................................................................................................68

2- مواردی که ادامه کار غیر ممکن یا غیر ضروری باشد............................................................................................................68

گفتار دوم‌- عوامل اختصاصی موثر در اجرای تعهدات در قراردادهای اداری.............................................................................68

الف‌- عمل حاکم.....................................................................................................................................................................................69

۱-مفهوم عمل حاکم........................................................................................................................................................................... 69

۲-اثر عمل حاکم...................................................................................................................................................................................69

ب- ‌امور غیرقابل پیش بینی................................................................................................................................................................70

۱-مفهوم امور غیرقابل پیش بینی.....................................................................................................................................................‌70

۲-اثر امور غیرقابل پیش بینی...........................................................................................................................................................71

۱(تعدیل قرارداد..................................................................................................................................................................................71

۲(فسخ قرارداد.....................................................................................................................................................................................72

مبحث پنجم‌- شروط ضمن عقد.........................................................................................................................................................72

گفتارنخست‌- انواع شروط صحیح و آثار آنها....................................................................................................................................72

الف- شرط صفت....................................................................................................................................................................................72

ب- شرط نتیجه.....................................................................................................................................................................................73

ج- شرط فعل..........................................................................................................................................................................................73

گفتار دوم- ‌انواع شروط باطل و آثار آنها...........................................................................................................................................73

الف‌- انواع شروط باطل..........................................................................................................................................................................73

۱-شرطی که انجام آن غیر مقدور باشد...........................................................................................................................................74

2-شرطی که درآن نفع و فایده نباشد.............................................................................................................................................74

3- شرط نامشروع.................................................................................................................................................................................74

ب‌- آثارشروط باطل...............................................................................................................................................................................75

گفتار سوم- انواع شروط باطل ومبطل وآثارآنها.............................................................................................................................75

الف- شرط خلاف مقتضای عقد..........................................................................................................................................................75

ب-شرط مجهولی که جهل به آن موجب جهل به عوضین است.................................................................................................76

مبحث ششم‌- عدم اجرای تعهد و آثار آن........................................................................................................................................76

گفتارنخست- ‌اجرای اجباری تعهد.....................................................................................................................................................77

الف‌- اجرای اجباری تعهد در قراردادهای خصوصی........................................................................................................................77

ب‌- اجرای اجباری تعهد در قراردادهای اداری................................................................................................................................77

۱-عدم اجرای تعهدات پیمانکار.........................................................................................................................................................78

۱(اجرای امانی قرارداد.......................................................................................................................................................................78

۲(تعلق جریمه.....................................................................................................................................................................................78

۳(فسخ قرارداد.....................................................................................................................................................................................79

۲-عدم اجرای تعهدات کارفرما(اداره).................................................................................................................................................79

گفتار دوم‌- جبران خسارت ناشی‌ از عدم اجرای تعهد...................................................................................................................80

الف-‌مصادیق و شرایط مطالبه خسارت..............................................................................................................................................81

1-مصادیق خسارت..............................................................................................................................................................................81

2- شرایط مطالبه خسارت..................................................................................................................................................................81

1)تعین مدت برای انجام تعهد.........................................................................................................................................................82

2)احراز تقصیر......................................................................................................................................................................................82

3)عدم آگاهی کارفرما از موانع تحقق عقد.....................................................................................................................................82

4)ورود خسارت حتمی......................................................................................................................................................................82

5)تصریح به جبران خسارت..............................................................................................................................................................83

ب-نحوه تادیه خسارت..........................................................................................................................................................................83

1-ازطریق دادگاه..................................................................................................................................................................................84

2-ضبط وثیقه یا تضمین....................................................................................................................................................................84

ج-نحوه تقویم خسارت..........................................................................................................................................................................84

1-تعرفه های رسمی............................................................................................................................................................................85

2-وجه التزام..........................................................................................................................................................................................85

3-تقویم خسارت توسط داور.............................................................................................................................................................85

4-تقویم خسارت توسط دادگاه.........................................................................................................................................................85

د-محل تادیه خسارت...........................................................................................................................................................................86

ه- مسول جبران خسارت.....................................................................................................................................................................86

مبحث هفتم- ‌سقوط تعهدات قراردادی............................................................................................................................................86

گفتارنخست- ‌پایان قرارداد بدلیل انقضای مدت یا انجام کار.......................................................................................................86

گفتار دوم‌- خاتمة قرارداد بدلیل انحلال...........................................................................................................................................87

الف- ‌موارد عمومی‌ انحلال قرارداد......................................................................................................................................................87

۱-اقاله.....................................................................................................................................................................................................87

۲-ابرا.......................................................................................................................................................................................................88

۳-تهاتر....................................................................................................................................................................................................89

۴-مالکیت ما فی‌ الذمه.........................................................................................................................................................................90

۵-تبدیل تعهد.......................................................................................................................................................................................90

۶-فسخ....................................................................................................................................................................................................91

۷-انفساخ................................................................................................................................................................................................91

ب‌- موارد اختصاصی انحلال قرارداد اداری.......................................................................................................................................92

۱-اقاله در قراردادهای اداری..............................................................................................................................................................92

۲-وضعیت ابرا، تهاتر در قراردادهای اداری......................................................................................................................................92

۳-موارد اختصاصی فسخ در قراردادهای اداری..............................................................................................................................93

۱(فسخ بدلیل وقایع اتفاقی...............................................................................................................................................................93

۲(فسخ بدلیل مصالح اداری..............................................................................................................................................................94

۳(فسخ از طرف پیمانکار...................................................................................................................................................................94

۴- موارد اختصاصی انفساخ در قراردادهای اداری.........................................................................................................................94

۱(انفساخ بدلیل ممنوعیت قانونی پیمانکار....................................................................................................................................95

فصل سوم - نقاط افتراق قراردادهای اداری با سایر قراردادها......................................................................................................96

مبحث نخست‌- ‌معیارهای تشخیص قرارداد اداری از دیگر قراردادها.........................................................................................96

گفتارنخست- معیارهای قانونی تشخیص قرارداد اداری از دیگر قراردادها................................................................................96

گفتاردوم- ‌معیارهای قضایی تشخیص قرارداد اداری از دیگر قراردادها.....................................................................................98

گفتار سوم‌- معیارهای علمی‌ تشخیص قرارداد اداری از دیگر قراردادها.....................................................................................98

مبحث دوم- تفاوت قرارداد اداری با قرارداد مدنی.......................................................................................................................101

گفتارنخست- تفاوت از لحاظ تشریفات..........................................................................................................................................101

گفتار دوم‌- تفاوت از لحاظ صلاحیت..............................................................................................................................................101

گفتار سوم‌- تفاوت از لحاظ مراجع رسیدگی................................................................................................................................102

گفتار چهارم‌- تفاوت از لحاظ هدف................................................................................................................................................102

گفتار پنجم‌-تفاوت به لحاظ برخی‌ از اصول مهم حقوقی...........................................................................................................103

الف‌- اصل آزادی قراردادی................................................................................................................................................................104

ب‌- اصل لزوم قراردادی.....................................................................................................................................................................104

ج‌- اصل نسبی‌ بودن قرارداد.............................................................................................................................................................105

گفتار ششم- ‌تفاوت به اعتبار اصول مهم حقوق عمومی‌ و اداری.............................................................................................106

الف- ‌اصل مداومت امور عمومی.......................................................................................................................................................106

ب- ‌اصل عدم تبعیض در خدمات عمومی.....................................................................................................................................106

مبحث سوم- ‌تفاوت قرارداد اداری با قرارداد تجارتی...................................................................................................................107

گفتارنخست- ‌مفهوم قرارداد تجارتی...............................................................................................................................................107

گفتار دوم‌- نقاط افتراق قرارداد اداری با قرارداد تجارتی............................................................................................................107

مبحث چهارم- ‌تفاوت قرارداد اداری با قرارداد بین المللی108

گفتارنخست- ‌مفهوم قرارداد بین المللی108

گفتار دوم- ‌نقاط افتراق قرارداد اداری و قرارداد بین المللی109

نتیجه گیری110

پیشنهادها116

فهرست منابع117